مروري بر اظهارنظر 7 نفري كه مي‌خواهند كليد پايتخت را به دست بگيرند: كدام يك برنامه ضد فساد دارند؟

حميدرضا خالدي
 
ديروز با ارايه برنامه‌هاي پيروز حناچي و محمود حسيني عملا راند اول پروژه انتخاب شهردار تهران پايان گرفت تا اعضاي شورا امروز با استناد به گزارش‌هاي كانديداها، 2 گزينه را براي تصدي نهايي كرسي شهرداري تهران معرفي كنند. اين ماراتن درحالي ادامه دارد كه سال‌هاست بدنه شهرداري از غده بدخيمي به نام «فساد» رنج مي‌برد. «املاك نجومي»، «انتصاب‌هاي طايفه‌اي»، تبديل قرارداد جمع كثيري از كاركنان قراردادي شهرداري به كاركنان رسمي، تراكم‌فروشي و شهر فروشي، استخدام‌هاي بي‌حساب و كتاب در مترو تهران، قراردادهاي پيمانكاري بزرگ با شركت‌هاي «خاص» !‌، اتمام پروژه‌هاي بزرگ با چندين برابر قيمت، تهاتراملاك و زمين‌ها و... تنها گوشه‌اي از ابهاماتي است كه هنوز در تاريكخانه تاريخي شهرداري تهران سربسته باقي مانده است. فسادي كه حتي به قائم مقام شهردار 14 ساله تهران نيز كشيده شد و باعث بازداشت وي شد. شايد به همين دليل هم بود كه نجفي، شهردار ناكام پيشين تهران هم از همان روز نخست كار خود، اصلي‌ترين برنامه‌اش را شفاف‌سازي و مبارزه با فساد در بخش‌هاي مختلف شهرداري قرار داد. برنامه‌اي كه در نهايت به تهيه 12 پرونده بزرگ از تخلفات و فساد در شهرداري تهران منجر و براي دادستاني ارسال شد. پرونده‌هايي كه بعد از گذشت چند ماه هنوز خبري در زمينه رسيدگي به آنها منتشر نشده است. به همين دليل انتظار مي‌رفت گزينه‌هاي شهرداري تهران كه قرار است دنباله رو خط مشي نجفي باشند نيز حجم وسيعي از برنامه‌ها و دغدغه‌هاي‌شان را به مبارزه با فساد در شهرداري اختصاص دهند. حسيني مكارم در اين خصوص تلاش كرد تا از اقدامات مثمر ثمر شهرداري در طول چند ماهه گذشته به عنوان دستاوردهايي براي شفاف‌سازي ياد كند. حسيني مكارم در اين زمينه گفت: از پاشنه آشيلي كه مي‌گفتند، عبور كرديم و امروز شفاف‌سازي و انضباط مالي برقرار است. يكي از پشتوانه‌هاي خوبي كه براي شوراي شهر ايجاد شده، شفاف‌سازي، اطلاع‌رساني و انضباط مالي است و فساد به‌شدت كاهش يافته و حداقل تا امروز گزارشي از فساد هيچ مديري نداشته‌ايم.وي همچنين در مورد مبارزه با فساد افزود: در مقابل فساد، تبعيض و رانت و سوءاستفاده مالي در هيچ سطحي اغماض نمي‌كنم. مساجد و هيات‌هاي مذهبي و انجمن‌ها، كار خود را خيلي بهتر از شهرداري بلد هستند. وي همچنين گفت: پول دولت بيت‌المال و پول شهرداري حق‌الناس است؛ ما يك ريال را هم خارج از منافع شهرداري و شهر خرج نمي‌كنيم مگر شما مصوبه كنيد كه مثلا زلزله است و بايد هزينه كنيم. «حجت‌الله ميرزايي»، ديگر كانديداي شهرداري تهران، نيز گفت: برند و اتيكت شهرداري تهران فساد نيست. اگر در اين سازمان كساني حرمت شغل و همكاران خود را نگه نداشته‌اند نبايد اين موضوع را به همه تسري دهيم. بخش بزرگي از اين سازمان زيست مومنانه دارد. قطعا كار ما افشاگري نيست و شعار من «شفافيت آري، اما افشاگري هرگز» خواهد بود. شهرداري تهران جاي منازعه و دعوا نيست. امروز تهران به ائتلاف بزرگ ملي نياز دارد. براي اينكه آينده تهران در مخاطره است، لذا بايد شعار ما كه گفت‌وگوي تمدن‌ها بوده امروز به گفت‌وگوي فراگير درون ملي تبديل شود. گفت‌وگو با شهرونداني كه ذي‌نفعان اصلي شهر هستند. در اين بين شايد بيشترين تاكيد برچالش مبارزه با فساد در شهرداري را سيدمحمدعلي افشاني داشت. وي ضمن ارايه برنامه‌هاي خود براي اداره شهردر خصوص موضوع فساد و لزوم مبارزه با آن در مديريت شهري گفت: آنچه امروز باعث رنج مردم است اين باور است كه فساد در سازمان‌ها و نهادهاي مختلف وجود دارد. بايد روي شفافيت توجه ويژه‌اي داشته باشيم و مردم مطلع باشند كه آنچه به شهرداري پرداخت مي‌كنند چطور هزينه مي‌شود. اگر اين كارها را انجام ندهيم قطعا شاهد مشاركت شهروندي نخواهيم بود. وي سپس شفافيت را دستاورد مبارزه با فساد دانسته و از آن به عنوان يكي از ابزارهاي پيشرفت شهردانسته و گفت: مشاركت شهروندان در اداره شهر از اهميت بسزايي برخوردار است و ما بايد شهري داشته باشيم كه شفافيت و دسترس‌پذيري در آن به طور كامل محقق شده باشد و تمام سياستگذاران و تصميم‌گيران در برابر مردم پاسخگو باشند. سابقه نطق‌هاي فساد ستيز وي اما تنها محدود به برنامه‌هاي چند روز قبل وي نبود. افشاني كه در دور قبلي نيز در كنار محمدعلي نجفي يكي از گزينه‌هاي شهرداري پايتخت بود؛ همان روزها در نشست خبري خود «شفافيت» و «پاكدستي» را از مهم‌ترين محورهاي برنامه‌هاي خود دانسته و گفته بود: هر شهرداري كه در تهران بر مسند كار قرار گيرد بايد در ابتدا به بررسي عملكردهاي تخلفي بپردازد و اموال عمومي به شهروندان بازگردانده شود تا بتوانيم با فسادستيزي و با نهادينه ساختن شفافيت و پاكدستي، شهرداري را كارآمد‌تر از گذشته كنيم البته من هرگز اقدامات گذشتگان را زير سوال نمي‌برم. بدين‌ترتيب به نظر مي‌رسد «افشاني» در بين گزينه‌هاي كنوني، بيش از بقيه به موضوع فساد و شفاف‌سازي توجه دارد و با توجه به سمت كنوني‌اش به عنوان رييس سازمان شهرداري‌هاي وزارت كشور و شناختي كه از ساختار شهرداري دارد و در عين حال تعامل بسيار نزديكي كه با دولت دارد مي‌تواند گزينه مناسبي براي چالش فسادستيزي در شهرداري تهران باشد. حال بايد ديد كه اعضاي شوراي شهرتهران در تصميم‌گيري‌هاي خود تا چه حد به اين مقوله و گزينه‌اي كه مي‌تواند از عهده اجراي آن برآيد، توجه خواهند كرد؟ سوالي كه تا قبل از ظهر امروز مشخص خواهد شد.
سال‌هاست بدنه شهرداري از غده بدخيمي به نام «فساد» رنج مي‌برد. املاك نجومي، انتصاب‌هاي طايفه‌اي، تبديل قرارداد جمع كثيري از كاركنان قراردادي شهرداري به كاركنان رسمي، تراكم‌فروشي و شهر فروشي، استخدام‌هاي بي‌حساب و كتاب در مترو تهران، قراردادهاي پيمانكاري بزرگ با شركت‌هاي «خاص» !‌، اتمام پروژه‌هاي بزرگ با چندين برابر قيمت، تهاتراملاك و زمين‌ها و... تنها گوشه‌اي از ابهاماتي است كه هنوز در تاريكخانه تاريخي شهرداري تهران سربسته باقي مانده است.