تاوان دموکراسی

مانا اسکویی- هنگامی که امانوئل ماکرون در 2016 به عنوان وزیر اقتصاد فرانسه از دولت کناره گرفت و در کمتر از یک‌سال به انتخابات ریاست‌جمهوری، نامزدی خود را برای کسب عالی‌ترین مقام سیاسی کشور اعلام کرد، کمتر کسی این اقدام را جدی تلقی می‌کرد؛ بسیاری براین باور بودند که او قصد دارد شرایط را طوری فراهم کند تا راه برای حضور دوباره اولاند در الیزه هموار شود و برخی هم با ابهام و گاهی با نیشخند از عدم تجربه و نداشتن پشتوانه حزبی او حرف می‌زدند، اما در نهایت و در حالی که احزاب سنتی راست و چپ و رهبران سیاسی، با دلزدگی مفرط مردم روبه‌رو و به شدت از درون دچار تفرقه شده بودند و به ویژه پس از اشتباهات تاکتیکی ماری‌لوپن لیدر حزب راستگرای افراطی جبهه ملی در دور دوم انتخابات، ماکرون به عنوان رییس‌جمهور فرانسه، راهی کاخ الیزه شد.
ماکرون جوان با کلی شور و اشتیاق در می 1917 زمام امور را در دست گرفت و سپس سونامی بی‌اعتمادی به احزاب سنتی به پارلمان فرانسه هم رسید و حزب رییس‌جمهوری که زمانی از پشتیبانی سیاسی بی‌بهره بود، صاحب اکثریت مطلق شد تا دست او برای پیشبرد برنامه‌هایش باز باشد.
با توجه به قانون اساسی فرانسه رییس‌‌جمهور از چنان اعتباری برخوردار است که گاه او را با پادشاهان پیش از انقلاب این کشور مقایسه می‌کنند که با توجه به شخصیت روسای جمهوری چون دو‌گل، میتران و حتی شیراک این قیاس تا حدودی منطبق است.
ماکرون از همان آغاز کار، یعنی در مراسم اعلام پیروزی خود طوری رفتار کرد که رسانه‌ها از او به گونه یک پادشاه جدید یاد کردند و در طول نزدیک به 15 ماهی که از حضورش در کاخ الیزه می‌گذرد، همچنان چنین تفکری در مورد او و به طور نمادین در ترسیم کاریکاتور یا مونتاژ عکس‌هایش به مناسب‌های گوناگون، جلوه پیدا می‌کند.


با نگاهی به کارنامه ماکرون در این 15 ماه به این نتیجه می‌رسیم که نوع رفتار او- شخصی و سیاسی- در قالب یک رییس‌جمهور، تفاوتی آمیخته با خودشیفتگی با روسای پیشین دارد. از طرفی از منظر سیاست‌های داخلی و خارجی با توجه به وعده‌های انتخاباتی‌اش با فراز و نشیب روبه‌رو بوده است، ضمن اینکه تجربه و قاعده نشان می‌دهد روسای جمهور فرانسه در همان یکی دو سال نخست دچار کاهش محبوبیت می‌شوند که ماکرون هم از این قاعده به دور نیست.
جام‌جهانی فوتبال و قهرمانی فرانسه فرصتی بود تا ماکرون با توانایی‌ خود در ایجاد ارتباط با مردم، به تعبیری نمایش رسانه‌ای، در کسب این افتخار بزرگ شریک باشد به ویژه هنگام ورود بازیکنان، یکی دو روز پس از برگزاری سالگرد انقلاب فرانسه، او خود به یکی از ستاره‌ها بدل شده بود، اما طعم خوش افتخار و‌ همبستگی ملی و شور و شوق و امیدواری مردم که می‌توانست بخشی از محبوبیت از دست رفته او را ترمیم کند و تا حدودی، دست‌کم برای مدتی از تیغ انتقاد اپوزیسیون و رسانه‌ها در امان بماند با رسانه‌ای شدن رفتار و اقدامات غیرمتعارف و خشن مامور امنیتی مخصوص ریاست‌جمهوری در مراسم اول می- روز کارگر- یک باره همه چیز عوض شد و ماکرون از هر طرف مورد هجوم قرار گرفت.
امانوئل ماکرون همچنان که به عنوان یک فرانسوی با استفاده از امکانات اجتماعی و اقتصادی و به ویژه فضای باز سیاسی و رسانه‌ای کشورش توانست راه صد‌ساله را یک‌شبه طی کند و بر مسند عالی‌ترین مقام فرانسه بنشیند که پیش از او شخصیت‌های بزرگی بر آن تکیه زده بودند، به همان نسبت هم باید پاسخگوی مسوولیت‌های خود باشد.
ماکرون که روزگاری نه‌چندان دور، رییس‌جمهور و دولت احزاب و رهبران سیاسی را به باد انتقاد می‌گرفت اینک بر پایه قانون اساسی و قوانین موضوعی و براساس دموکراسی باید پاسخگوی مسوولیت خود باشد و تاوان اشتباهاتش را در یک کشور دموکراتیک پس دهد.
osk.ma@yahoo. com