روزنامه آفتاب یزد
1397/11/07
ایران در آستانه خودکفایی کامل در بنزین
آفتاب یزد- گروه اقتصادی: از مهرماه 97 بود که پالایشگاه ستاره خلیج فارس تولید بنزین در حد انبوه را آغاز کرد بطوریکه دو ماه بعد یعنی در آذرماه، واردات بنزین از خارج به طور کلی متوقف شد و خودکفایی کشور در تولید بنزین به ثمر نشست.قطع واردات بنزین و خودکفایی در تولید این فرآورده استراتژیک از سیاست‌ها و آرزوهای درازمدت در کشور بوده که بارها به مرز تحقق نزدیک شده، اما هربار با اوج گیری میزان مصرف و نبود مدیریت دقیق مصرف در این حیطه این آرزو بر باد رفته است..
اوائل پائیز گذشته با اجرای طرح‌های جدید پالایشگاهی مانند ستاره خلیج فارس و افزایش ظرفیت پالایشگاه بندرعباس، واردات بنزین به کشور قطع شد و این پالایشگاه توانست کل نیازهای مصرفی داخل را پاسخگو باشد.
این اتفاق در حالی رخ داد که میانگین واردات بنزین در نیمه نخست امسال ( 97 ) کمتر از پنج میلیون لیتر در روز بوده است.
>در آرزوی خودکفایی!
آرزوی خود کفایی در بنزین به اوائل دهه 80 شمسی باز می‌گردد. در آن زمان تلاش شد که آرزوی قطع واردات با یک برنامه مدون دنبال شود. به همین منظور در اواسط دهه 80 کار ساخت پالایشگاه ستاره خلیج فارس با هدف خودکفایی در تولید بنزین آغاز شد.
پالایشگاه ستاره خلیج فارس به عنوان بزرگترین پالایشگاه میعانات گازی جهان، به وسعت 700هکتار در غرب بندرعباس احداث شده و این پالایشگاه، ظرفیت پالایش 360 هزار بشکه در روز میعانات گازی را دارد که رسیدن به این ظرفیت در سه مرحله 120 هزار بشکه ای در نظر گرفته شده است.
پس از ساخت این پالایشگاه انتظار می‌رفت که در 4 سال نخست پس از ساخت آن بتوان در تولید این محصول استراتژیک خودکفا شد که این طرح محقق نشد.
با پایان دولت احمدی نژاد و اتمام ریخت و پاش‌های پرهزینه و بی‌حاصل،بخش‌هایی از مرحله نخست پالایشگاه ستاره خلیج فارس به بهره برداری رسید. تیرماه ۹۶ بود که فاز ۲ این پالایشگاه به طور رسمی راه‌اندازی شد که در نتیجه تراز تولید بنزین کشور بالا رفت.
سه فاز این پالایشگاه تولیدات بهینه ای داشت : ظرفیت تولید روزانه ۳۶ میلیون لیتر بنزین و ۱۴ میلیون لیتر گازوییل با استاندارد یورو۴ اتحادیه اروپا نوید بخش اتفاقات خارق العاده ای بود که در بخش انرژی کشور در شرف وقوع بود.
در آن مقطع بررسی‌های کارشناسان نشان می‌داد که با وارد مدار شدن همه فازهای پالایشگاه ستاره خلیج فارس، ایران پس از ١٠۵ سال علاوه بر آنکه می‌تواند به صادر کننده این فرآورده تبدیل شود، نیاز داخل را هم به طور کامل تامین خواهد کرد.
از سوی دیگر بنزین تولیدی در این پالایشگاه با اکتان بالای 91 و بنزن زیر یک درصد سازگاری زیادی با محیط زیست دارد، و با کامل شدن فاز سوم پالایشگاه تا پایان سال 97، ایران علاوه بر خودکفایی در بنزین، صادر کننده حدود 25 میلیون لیتر بنزین خواهد شد.
جهش تولید در این پالایشگاه با افتتاح فاز سوم آن رخ داد. پیشرفت چشمگیر این پروژه به گونه ای بود که روزانه ۱۲ میلیون لیتر دیگر به حجم بنزین یورو ۵ تولیدی ایران افزوده شد. پس از موفقیت در این مرحله تولید روزانه ۸۰ میلیون لیتر بنزین یورو ۵ در دستور کار قرار گرفت و هدف گذاری تولید روزانه 100 میلیون لیتری نیز به عنوان چشم‌انداز توسعه این برنامه مورد توجه بود. این در حالی بود که تا پیش از این خودکفایی روزانه نزدیک به 10تا 20میلیون لیتر واردات بنزین به کشور انجام می‌گرفت. از رهگذر این واردات فشار زیادی به بخش ارزی کشور وارد می‌آمد اما پالایشگاه میعانات گازی ستاره خلیج فارس از زمان راه‌اندازی مرحله نخست آن در اردیبهشت سال 1396 تا پایان خرداد 97، از خروج پنج میلیارد و 400 میلیون دلار ارز جلوگیری کرد.
>دو خطری که
تهدید کننده خودکفایی بنزین است!
رسیدن به خودکفایی در تولید بنزین اتفاق خوبی بود که طی چند ماه گذشته با تکمیل فازهای پالایشگاه ستاره خلیج فارس روی داد اما در این میان نگرانی‌هایی وجود دارد که ممکن است این موفقیت چشمگیر را تحت الشعاع قرار دهد.
صادق ملک احمدی کارشناس انرژی و استاد دانشگاه در این باره به خبرنگار آفتاب یزد می‌گوید: وقتی مصرف از میزان تولید سبقت بگیرد قطعا کمبود پیش می‌آید و کشور ناچار است برای جبران کمبود مجددا به پروسه واردات روی بیاورد که این موضوع یک اتفاق نگران کننده بحساب می‌آید.
وی افزود: اگر به یاد داشته باشیم تابستان گذشته با یک سونامی در مصرف بنزین روبرو شدیم بطوریکه میزان مصرف روزانه به 100 میلیون لیتر در روز هم رسید که این خبری بسیار تاسف بار بود.
ملک احمدی گفت: در اواخر تیر ماه رکورد مصرف 120 میلیون لیتر در روز را هم داشتیم که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد تقریبا 10 درصدی داشته است که ادامه این روند نشانه خوبی برای استمرار خودکفایی در تولید نیست.
به گفته این کارشناس انرژی حتی مصرف روزانه 70 تا 80 میلیون لیتر در روزهای سرد پائیز و زمستان هم نگران کننده است و این میزان با مدیریت مصرف باید به حداکثر روزانه 50 میلیون لیتر برسد.
این اظهارات کارشناسان در حالی است که کشور با معضل دیگری که دستاورد بزرگ خودکفایی بنزین را تحت الشعاع قرار می‌دهد هم روبروست و آن معضل قاچاق بنزین است که همچون خوره اقتصاد کشور را آزار می‌دهد.
>راهبرد ی که اتخاذ آن ضروری است
چندی قبل بود که زنگنه ویز نفت در خصوص معضل قاچاق سوخت هشدار داد و گفت که روزانه تا 5 میلیون لیتر سوخت قاچاق میشود. بررسی‌ها نشان می‌دهد سود تقریبا 1000 درصدی قاچاق سوخت، بازار کثیفی را برای سودجویان ایجاد کرده است.
به نظر می‌رسد در شرایط فعلی برای حفظ دستاورد خودکفایی در تولید بنزین و استمرار صادرات باید مدیریت مصرف و نظارت بر قاچاق در دستور کار باشد تا این دستاورد بزرگ در خودکفایی بنزین حفظ شود، به خصوص که در شرایط فعلی کشور، امکان واردات بی‌رویه همراه با خروج ارز میسر نیست و ضروری است با اتخاذ سیاست‌های منسجم در بخش نظارت و مصرف از رها شدن موضوع به حال خود جلوگیری شود.
سایر اخبار این روزنامه
مخالفت با کی‌روش یا مخالفت با دیسیپلین!
خبر آخر
حذف تدریجی عادل!
دیگر چگونه باید عبرت بگیریم
شکستن حریم‌ها و حرمت ها!
چشم تنگ ها در صف هاراگیری!
بی خیال FATF و CFT شوید کار را به صرافان بسپارید !
مکزیک، بلژیک و روسیه آماده میانجیگری
انگلیس مسئول حسابرسی SPV میشود
اوباما شکست تحریم‌ها را درک کرد
مجوز افزایش 70 درصدی قیمت قطعات خودرو؟
پالرمو بازهم بلاتکلیف
سونامی حفاری غیرمجاز برای دریافت حق کشف
تفریحی که بوی مرگ می‌دهد؛ «بازی با شاهرگ»
حذف تدریجی عادل!
ایران در آستانه خودکفایی کامل در بنزین
عقب نشینی تاکتیکی ترامپ
آسیب‌‌های پنهان لطیفه‌های قومی
