روزنامه جهان صنعت
1396/08/01
یارگیری جدید در خلیج‌فارس
دکتر صلاح‌الدین هرسنی* - وزیر خارجه آمریکا به منظور بررسی و حل بحران دیپلماتیک در میان برخی از اعضای شورای همکاری خلیج‌فارس وارد ریاض شد. البته صرف حل بحران دیپلماتیک کشورهای این حوزه، همه اهداف تیلرسون در سفر به خلیج‌فارس نیست. وی تلاش دارد با شرکت در شورای هماهنگی‌های عربستان- عراق در جهت بهبود روابط دو کشور، نقش و مسوولیت دیپلماتیک خود را برای ثبات سیاست‌های آمریکا بازی کند.با توجه به آنکه این سفر به دنبال اعلام استراتژی جدید دونالد ترامپ درخصوص ایران و مشخصا برجام صورت می‌گیرد، به نظر می‌رسد رکس تیلرسون اهداف مهم‌تری را در ورود به ریاض و حضور در شورای هماهنگی‌های ریاض- بغداد جست‌وجو می‌کند. این هدف چیزی جز انزوا و مهار ایران و مقابله با آنچه را که آنان رفتار‌های بدخیم و ثبات‌زدای ایران در منطقه می‌خوانند، نیست. تعقیب این هدف در شرایط حاضر نوع نگرش و همچنین سمت‌وسو‌های کنگره تحت تسلط جمهوریخواهان و راهبرد کابینه ترامپ در برابر ایران را به نمایش می‌گذارد و بیانگر آن است که این راهبرد رو به گسترش می‌رود و آمریکا و متحدانش در خلیج‌فارس نمی‌خواهند نتیجه رقابت‌های راهبردی در منطقه را همانند نتیجه بازی برجام به ایران واگذار کنند. به هر حال هدف اصلی آمریکا در پیگیری اقدامات راهبردی در خلیج‌فارس تلاش برای جلوگیری از ظهور و بروز یک قدرت هژمون در منطقه است. آن‌گونه که آمریکا و متحدانش بار‌ها و به کرات گفته‌اند، این قدرت، همان ایران است که در عصر ظهور هویت‌های متعارض در منطقه ظهور کرده و موقعیت پسابرجام و استفاده از امتیازات و مزایای آن به او اجازه داده دست بالا را در مناسبات منطقه داشته باشد. حال از آنجا که وجود و حضور این قدرت مانع از جایگاه‌یابی متحدان آمریکا از جمله عربستان در منطقه شده است، باید مهار شود و به هر طریق ممکن از تعیین‌کنندگی نقش آن در منطقه کاست. آن‌گونه که وزیر خارجه آمریکا اندیشه کرده است، به‌کارگیری راهبرد ائتلاف و همگن کردن مجموعه‌های عربی، مطمئن‌ترین و مناسب‌ترین روش ممکن برای مهار ایران و کاستن از نقش تعیین‌کننده او در منطقه است. در این راستا با توجه به نفوذ ایران در عراق، بهره‌گیری از پتانسیل بغداد برای نزدیکی به ریاض می‌تواند بیشترین نقش را در مهار ایران و همچنین جلوگیری از نفوذ آن در منطقه ایفا کند.
در ادامه سفر به دوحه نیز تیلرسون همچون حضور در ریاض راهبرد انزوا و مهار ایران را تعقیب می‌کند و از آنجا که در نگاه تیلرسون و اغلب راهبردشناسان کابینه ترامپ، امتناع از پذیرش شروط 13گانه از سوی قطر متضمن تداوم بحران قطر و در نهایت همراه با واگرایی در کشورهای خلیج‌فارس خواهد شد، این واگرایی با توجه به نظم ضد‌ایرانی جدیدی که از سوی محافل عرب تعریف شده است، بار دیگر شرایط را برای جایگاه‌یابی و تعیین‌کنندگی نقش دوباره تهران فراهم می‌کند. به عبارت دیگر واگرایی ناشی از انزوای قطر در این حوزه نه‌تنها خدمتی به اهداف ایران است بلکه زمینه را برای تداوم رفتار‌های به گفته آمریکا بدخیم ایران فراهم می‌کند. تیلرسون تلاش دارد با تحقق این اهداف ثبات نسبی سیاست‌های آمریکا در خلیج‌فارس فراهم شود.
* مدرس علوم سیاسی و روابط بین‌الملل
S.Harsani.k@gmail.com
سایر اخبار این روزنامه
نرخ دلار در بودجه معلوم نیست
وزیر آموزش‌و‌پرورش اعلام کرد؛
توافق دولت و مجلس بر سر بودجه ریزی عملیاتی
طلب ۱۲ هزار میلیارد تومانی مالیاتی
واردات بی‌رویه از چین منجر به اخراج کارگران ایرانی شد؛
شرط پرداخت ارز مسافرتی
آخرین وضعیت جمشید مشایخی در بیمارستان
ایرلاین‌ها از لیست ارز مبادله‌ای خارج می‌شوند؛
جلسه انتخاب سوژه !
همگرایی سیاست های ترامپ با «دلواپسان نفتی» ؛
احیای ائتلاف عراق - عربستان
ترکش گلایه‌های بخش خصوصی به شریعتمداری خورد؛
کودکان بدسرپرست تا کی در جهنم خانه بسوزند
یارگیری جدید در خلیج‌فارس
عیسی کلانتری: بر سر آب کشور بلا آورده‌ایم
مشکلات اداره کشور از زبان رییس‌جمهور
اقتصاد ایران تابع تحولات خاورمیانه
