مجلس به وزیر زن رای می‌داد؟

آفتاب یزد- گروه سیاسی: سیل هجمه‌ها به حسن روحانی به خاطر نبود حتی یک وزیر زن در کابینه‌اش ادامه دارد. حتی معرفی ابتکار، جنیدی و مولاوردی به عنوان معاونان حقوقی و زنان و دستیار ویژه در امور شهروندی نیز نتوانست التیامی بر دردهای مطالبات تحقق نیافته زنان در این حوزه باشد.
و هنوز که هنوز است، استنباط پشت استنباط، دلیل پشت دلیل از سوی هواداران کابینه پیشنهادی و بالعکس، انتقاد پشت انتقاد، نارضایتی پشت نارضایتی از سوی حامیان روحانی، زنان و اصلاح‌طلبان دراینباره شنیده می‌شود.
چندروز پیش پروانه سلحشوری رئیس فراکسیون مجلس در نطقی تند دراینباره گفت:"در کمال بهت و ناباوری رئیس جمهور نیمی از جامعه را نادیده گرفته است." حالا هم محمدرضا عارف برای چندمین بار از نبود زن در بین وزرا انتقاد کرده و بحث را فراتر از مسائل سیاسی پیش‌کشیده و گفته وقت آن رسیده که زنان اصلاح‌طلب پیشگام در گفتگو با زنان اصولگرا برای ارائه راهکارهای حل مشکلاتشان باشند. این بدان معناست که دیگر زنان باید فارغ از مرزبندی‌ها و جناح‌های سیاسی برای خود و رفع مشکلاتشان چاره‌ای بیندیشند.



اتفاقات مشابه
انتقادها از حسن روحانی در حالی شکل می‌گیرد که سایر اتفاقات نیز نشان می‌دهد مشکل زنان و مدیریت‌های کلان کشور فراتر از اینهاست. نمونه‌اش نامزدی الهه کولایی برای شهرداری تهران بود؛ کسی که وقتی از رای گیری شهرداری کنار کشید، گفت:" چاره ای جز انصراف نداشتم. " خیلی‌ها می‌گفتند که حضور او به عنوان یکی از کاندیداهای شهرداری، یک حضور تصنعی و نمایشی برای خالی نبودن عریضه است.
حتی از دل همان مجلسی که اکنون نمایندگان زن آن فریادهای حق طلبانه و دفاع از وزیر شدن یک زن سر می‌دهند، موردی که بیانگر دفاع از ریاست و وزارت یک زن باشد، ندیده‌ایم. مجلس دهم با تمامی داعیه علمدار بودنش درپیروی از تدبیر و امید، در این دو سال، حتی نتوانسته به یک نفر زن به عنوان عضو هیئت رئیسه مجلس رای دهد.
برای همین هم این پرسش پیش می‌آید که اگر روحانی وزیر زن معرفی می‌کرد این مجلس قادر بود تا خودش را به رای دادن به یک وزیر زن قانع کند؟ شاید عطف به همین موضوع است که علیرضا محجوب از نمایندگان فراکسیون امید نومیدانه و با صراحت به تابناک می‌گوید این مجلس به وزیر زن رای نخواهد داد.

ویژگی‌های مثبت
اما مجلس دهم دارای ویژگی‌ها‌ی مثبتی هم هست که تاکنون هیچ مجلس بعد از انقلابی نبوده، نخست تعداد 17 نماینده زنی است که در مجلس دهم هستند. از سویی اگرچه زنان در ریاست کمیسیون‌ها‌ی مجلس، نقشی ندارند اما عنوان نایب رئیسی را در برخی از کمیسیون‌ها‌ از آن خود کرده‌اند. از طرفی چندی پیش همین مجلس نامه ای را به حسن روحانی نوشت که در آن درخواست شده بود تا یک وزیر زن برای کابینه انتخاب شود. این نکات مثبت، شاید حرف‌ها‌ی محجوب را در باره عدم تمایل مجلس به رای به یک وزیر زن را تحت الشعاع قرار دهد.
بدین ترتیب اگر نظر مجلس به وزارت یک زن در دولت دوازدهم مثبت بود پس ماجرای
الکن ماندن پارلمان دهم، در رای به زنان به عنوان هیئت رئیسه مجلس و یا ریاست کمیسیون‌ها چیست؟

تاثیرگذاری خاص
احمد مازنی نماینده مجلس و عضو فراکسیون امید در این باره به آفتاب یزد می‌گوید: «تصورمن آن است که اقدامات مجلس دهم یک برآیند عقلانی دارد. اما گرایش‌های مختلفی هم در این مجلس وجود دارند که رای به یک زن را برنمی‌تابند. با این حال تجربه رای‌گیری‌ها در مجلس دهم ثابت کرده است که مجلس دهم معمولا تصمیم‌گیری‌ها و رای‌های منطقی می‌دهد. "
وی افزود: " از همین رو معتقدم که مجلس
به طور مستقل مشکلی برای رای دادن به زنان ندارد. مگر اینکه مصلحت‌اندیشی‌هایی شود که در تصمیم مجلس تاثیرگذار باشد. هر چند من این تاثیرگذاری را در شان مجلس نمی‌دانم."
وی اضافه کرد: «اگر مجلس در جایی، بنای مصلحت‌اندیشی دارد، باید آن را به صورت غیرعلنی هم که شده با نمایندگان مطرح کند تا تمام نمایندگان مجلس در جریان قرار بگیرند.»
از مازنی درباره عدم حضور یک زن در هیئت رئیسه مجلس هم پرسیدیم؛ وی پاسخ داد: «در انتخابات سال دوم هیئت رئیسه مجلس توافق خیلی خوبی شده بود و ائتلاف فراکسیون‌های سه‌گانه شکل گرفت اما در روز رای‌گیری دیدیم که بعضی اسامی برخلاف توافق از سوی جریان مقابل ما در مجلس توزیع شد، ما در ابتدا این اتفاق را یک کار شخصی در درون مجلس می‌دانستیم، اما بعدها مطلع شدیم به مجلس فشارهایی وارد شده است تا به طور غیررسمی به گونه‌ای عمل شود که کاندیداهای زن رای نیاورند.»
وی افزود: «یکی از مشکلات این است به دلیل برخی اطلاعات غلطی که داده می‌شود در تصمیم‌گیری‌ها موثر واقع می‌شود."
عضو فراکسیون امید گفت:" ولی اگر کاندیدای زن برای وزارت معرفی می‌شد، کلیت مجلس با آن مخالفتی نداشت.»

بعدها فهمیدیم
مازنی درباره اینکه برچه اساسی معتقد است برای رای اعتماد به وزیر زن، مجلس با فشارهایی از جنس انتخابات هیئت رئیسه خود، مواجه نمی‌شود، اظهار کرد: «در بحث انتخابات هیئت رئیسه اصلاح‌طلبان عزمشان جزم بود که یک زن و یک اهل سنت را به هیئت رئیسه بفرستند. خانم فریده اولاد قباد نیز همان زن عضو فراکسیون امید برای انتخابات هیئت رئیسه بود. اما در زمان انتخابات هیئت رئیسه، وقتی اصولگرایان کاندیدایی غیراز ائتلاف سه‌گانه معرفی کردند ما آن را یک حرکت شخص و جناحی دیدیم،
همان موقع به آقای یوسف نژاد (از فراکسیون امید) نیز فشار آوردند تا او نیز کاندیدای هیئت رئیسه شود، آقای یوسف نژاد – البته با مشورت فراکسیون امید- هم برای پاسخگویی به عمل خلاف تعهد جناح مقابل در ائتلاف سه گانه، برای رای گیری از سوی ما کاندیدا و همین نامزدی سبب شد رای او با خانم اولادقباد تقسیم شود وگرنه خانم اولاد قباد برای هیئت رئیسه مجلس رای می‌آورد."
وی تاکید کرد: " بعدها فراکسیون امید فهمیدکه کاندیدا شدن خارج از لیست جریان مقابل و فشار به اینکه ما نیز یک کاندیدای خارج از ائتلاف سه‌گانه معرفی کنیم نه تصمیم فردی بلکه تصمیمی برنامه‌ریزی شده برای عدم راهیابی خانم اولاد قباد به عنوان یک زن به هیئت رئیسه مجلس بود.»
وی اضافه کرد: «امیدوارم ازاین پس، مجلس اگر ملاحظات و مصلحت‌هایی دارد آن را با نمایندگان در میان گذارد.»
مازنی گفت: «با همه این احوال من مجلس را
به طور کلی مستقل می‌دانم و معتقدم نظرش به وزیر زن هم مثبت است. »

158 امضای معنادار
فریده اولاد قباد یعنی همان زنی که برای هیئت رئیسه مجلس بنا به دلایلی رای نیاورده است نیز درباره این سوال که اگر روحانی یک وزیر زن را به مجلس معرفی می‌کرد، آیا جو موجود در مجلس دهم برای رای اعتماد به او مثبت بود؟ به آفتاب یزد گفت: «فراموش نکنیم ما بانوان بسیار توانمندی در کشور داریم، از زمان پیروزی انقلاب تا به امروز، زنان حضور پررنگی در عرصه سیاسی، اجتماعی- اقتصادی داشتند و مطمئنا این انتظار از آقای روحانی می‌رفت تا از زنان توانمند، باتجربه و شایسته در کابینه استفاده می‌کند. البته در جلسه‌ای که یکی دو روز قبل از عید فطر با ایشان داشتیم، او همان موقع هم ایده شان آن بود که از زنان بیشتر در سطوح لایه‌های میانی مدیریت کشور استفاده کنند. هر چند انتظارما این بود تا روحانی از وزرای زن در کابینه‌اش استفاده کند. زنان سهم خواه نیستند، توانمندند.»
وی ادامه داد:" اینکه نامه فراکسیون زنان در خصوص درخواست از حسن روحانی برای حضور یک وزیر زن در کابینه توسط 158 نماینده مجلس دهم امضا شده است، نشان می‌دهد که علاوه بر خانم‌ها، آقایانی نیز در مجلس هستند که تاکید داشتند تا از زنان در دولت دوازدهم استفاده شود."
وی درباره این سوال که پس چرا این 158 نفر در انتخابات هیئت رئیسه مجلس به او به عنوان یک زن رای نداده‌اند، گفت: «نمی‌خواهم اصل ماجرا را در آن اتفاق بازگو کنم. اما در انتخابات هیئت رئیسه قرار بود که براساس لیست مشترک ائتلاف رای‌گیری صورت گیرد اما در روز هیئت رئیسه اسامی خارج از لیست از سوی جناح مقابل اعلام شد و ما هم مقابله به مثل کردیم، با این حال درهمان روز هم من 141 رای کسب کردم. "
وی ادامه داد:" اما واقعا چه زمانی قرار است تا به زنان چنین فرصتی داده شود؟ وقتی آقای روحانی از لایه‌های سطوح میانی مدیریت می‌گویند یا نهایتا معاونت یک زن دریک وزارتخانه، آن هم با این استدلال که باید آنها تجربه کسب کنند، پس چگونه حضور وزرای زن در سال‌ها یا دهه‌های پیش را توجیه می‌کنند؟ مگر آنها تجربه قبلی داشتند؟ یا زنانی که در دوران جنگ و در عرصه سیاست خوش درخشیدند، پیش ازاین سابقه ای دراین امور داشتند؟»
اولاد قباد درباره اینکه آیا جو مجلس را نسبت به رای اعتماد به یک وزیر زن مثبت می‌داند، گفت: «بله! 158 امضای پای درخواست فراکسیون زنان مجلس معنادار است. هر چند اتفاقی که در هیئت رئیسه مجلس افتاد، اتفاق متفاوتی بود، هیچ‌وقت هم نمی‌خواهم راجع به آن صحبت کنم که
چه شد 30 تا 40 رای من کاهش یافت.»
اولاد قباد افزود: «اگر بنا باشد همان اتفاقات پشت پرده انتخابات هیئت رئیسه تکرار شود باید گفت که حتی رای اعتماد به وزرای زن هم غیرقابل پیش‌بینی می‌شد.»

یک نتیجه گیری
از گفته‌ها‌ی این نمایندگان مجلس می‌توان اینطور استنباط کرد که ظاهرا برخی فشارها به حسن روحانی در چینش کابینه و فقدان یک وزیر زن نه تنها گزافه گویی نیست، بلکه مسبوق به سابقه نیز هست و ظاهرا قوه مقننه نیز تجربه اینگونه فشارها و درنتیجه شکست در بازی سیاسی شکل گرفته آن را داشته است. از همین رو نمی‌توان با صراحت گفت اگر یک زن به عنوان وزیر معرفی می‌شد، مجلس هم با روی گشاده و با استقلال به او رای می‌داد.
فراموش نکنیم از معدود رخدادهای مثبت دولت احمدی نژاد، معرفی سه وزیر زن به مجلس بود، اما هنوز یادمان نرفته، که در میان همه آن سه، تنها مرضیه وحید دستجردی رای آورد و باقی نتوانستند نظر همان مجلسی را که برای احمدی نژاد آن روزها جان می‌داد و در همسویی از او هر کاری می‌کرد را جلب کنند. این یعنی حتی مجلس تمام موافق هفتم و هشتم ونهم با دولت و وزرایش، نسبت به زنان نگاه تمام مثبتی نداشت و بعدها نیز تجربه همان یک وزیر زن نیز از سوی آن دولت تکرار نشد.
همه اینها یعنی هنوز راه بسیاری برای بهبود دراین مسیر در پیش است.