سیاست شهری اجتماعی

مجتبی بیات‪-‬ پیروزی نسبتاً فراگیر اصلاح‌‎طلبان در پنجمین دوره انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا بار دیگر آزمون مهم کارآمدی را پیش پای ایشان قرار داده است. آزمونی که در دوران هشت ساله دولتهای سید محمد خاتمی سرافراز از آن بیرون آمدند. اداره کشور در چارچوب گفتمان اصلاحات که در سطوح اجرایی و مدیریتی عناصری چون توجه به جامعه مدنی، عقلانیت محوری و تخصص‌گرایی را در بر می‌گرفت یکی از مهمترین دلایل کارآمدی اصلاح‌طلبان در مدیریت کشور بود. در همان دوران علی‌رغم اینکه دولت اصلاحات برگزاری انتخابات شوراهای اسلامی را در راستای تحقق دموکراسی محلی یکی از مهمترین دستاوردهای خود می‌دانست؛ پیروزی قاطع اصلاح‌طلبان لزوما با کارآمدی حداکثری ایشان همراه نشد. به عنوان مثال بررسی و آسیب‌شناسی ضعف کارآمدی در شورای اسلامی شهر تهران نشان می‌دهد خلاء تشخیص ضرورت ترجمه اهداف اصلاحات به زبان قابل فهم در مدیریت شهری و متعاقب آن فقدان سیاست (خط‌مشی) اصلاح‌طلبانه برای اداره شهر تهران یکی از مهترین دلایل کم توفیقی شورای شهر اول در کارآمدی و پیشبرد اهداف اصلاحی بود. در آستانه تشکیل شورای اسلامی پنجم شهر تهران نیز به نظر می‌رسد که اصلاح‌طلبان کماکان با خلاء «سیاست شهری» روبرو هستند. به عبارت بهتر مشخص نیست که شورای پنجم چگونه و چه ترجمه و عناصری از گفتمان اصلاحات را مبنای سیاست شهری خویش قرار خواهد داد. نوشتار حاضر با هدف کمک به پر کردن این خلاء، سرخط‌های ایده «سیاست شهری اجتماعی» را به عنوان برگردانی از گفتمان اصلاحات در مدیریت شهری ارئه می‌کند. ضرورت اتخاذ یک سیاست عمومی مشخص در اداره شهر از آنجایی آغاز می‌شود که مطابق با کارویژه‌های شورا و شهرداری، شهروندان از منتخبان خود انتظار دارند به مسائل مختلف حیات اجتماعی شهری پاسخی کارآمد در حل مسئله ارائه کنند. از این رو سیاست شهری همان تصمیمات و برنامه‌هایی است که شهرداری با اجرایی کردن آن‌ها به ارائه خدمات و حل مسائل شهر می‌پردازد. در شهر تهران و بسیاری از شهرها و روستاهای کوچک و بزرگ با توجه به پیروزی اصلاح‌طلبان در انتخابات شوراها، این سیاست مبتنی بر اهداف اصلاح‌طلبانه معنا می‌شود. در واقع شورا به عنوان پایین‌ترین سطح دموکراسی یکی از مهمترین فرصت‌های بروز مشارکت مردم در اداره امور عمومی شهر و روستا است. اهمیت و جایگاه مردم (شهروندان) در گفتمان اصلاحات این ضرورت را ایجاب می‌کند که مشارکت ایشان تنها در مرحله انتخاب اعضاء شوراها متوقف نشود. این به معنای اجتناب ناپذیر بود اصل قرار گرفتن مردم در تمام فرایندهای شهری است. از همین ضرورت است که «سیاست شهری اجتماعی» سر بر می‌آورد. به عبارت بهتر، نگاه اجتماعی به شهر همان مواجهه اصلاح‌طلبانه با آن است که در سیاست شهری اجتماعی متبلور می‌شود. در سیاست شهری اجتماعی تمامی تصمیمات و اقدامات مدیریت شهری به شرط ارتقاء کیفیت زندگی شهری، تحقق عدالت اجتماعی شهری و اعتلاء فرهنگ و هنر شهروندان که برگردان گفتمان اصلاحات در مدیریت شهری هستند؛ معنا و موضوعیت پیدا می‌کند. در این سیاست، اولویت بخشی، برنامه‌ریزی، اجرا و نظارت بر تمام اقدامات شهرداری در تمام حیطه‌های عملکردی شامل اجتماعی و فرهنگی، حمل و نقل و ترافیک، خدمات شهری، محیط زیست، شهرسازی و معماری، اقتصاد شهری، زیرساخت‌های شهری، ایمنی و مدیریت بحران و دیپلماسی شهری؛ ضرورتا باید بتواند تامین کننده مطالبات شهروندان باشد. موفقیت در اداره شهر بر مبنای سیاست اجتماعی شهری پیش از هر چیزی مستلزم فهم سیاستگذران از معنای «شهر زندگی»، چیستی مطالبات شهروندان و شیوه حکمرانی شهری است. شهر زندگی شهری است که در آن شهروندان از قِبَلِ اطمینان از تحقق مطالبات زیستی (سلامت فردی و اجتماعی)، اجتماعی ، فرهنگی و هویتی (آموزش و مصرف فرهنگی)، اقتصادی و سیاسی به طور ذهنی و عینی از شادی، رضایت، خوشنودی و خوشبختی برخوردار باشند. شیوه حکمرانی مناسب و مختار در سیاست اجتماعی شهری نیز حکمرانی خوب شهری به عنوان مدل مردم‌سالارانه اداره حکومتهای محلی است که شاخص‌هایی نظیر پاسخ‏گویی؛ اجتماع محوری؛ شفافیت؛ مشارکت‏جویی؛ قانون محوری؛ مسئولیت‏پذیری؛ عدالت جویی؛ و کارایی و اثربخشی را در بر می‌گیرد. به عنوان جمع‌بندی، سیاست شهری اجتماعی مبیین و برآمده از مواجهه اصلاح‌طلبانه با مدیریت شهری است. از این رو ضروری است که منتخبان اصلاح‌‌طلب شوراهای شهر و روستا در سراسر کشور، با هدف کارآمدی هر چه بیشتر در تحقق اهداف اصلاح‌طلبانه که در انتخابات اخیر بار دیگر مورد وثوق اکثریت شهروندان قرار گرفته است در اتخاذ و عمل بر مبنای آن کوشا باشند. هماهنطور که گفته شد محتوا و هدف سیاست شهری اجتماعی ارتقاء کیفیت زندگی شهری، تحقق عدالت اجتماعی شهری و اعتلاء فرهنگ و هنر شهروندان است و موفقیت در تحقق آن نیز مستلزم التزام عملی به حکمرانی خوب شهری است.
سایر اخبار این روزنامه
بغازیان به « همدلی» می‌گوید که از سد آمریکا گذشته ایم و حالا نوبت خودمان است رفتار پاندولی در راه توسعه پایدار گفت‌وگو با هومن شاهی،خواننده رپ ترانه (سوسن خانم) از تئاتر تا موسیقی با خودم لج می‌کنم! «بدون تاریخ بدون امضا» فاتح بخش افق‌های نوی جشنواره ونیز شد نویدی برای سینمای ایران روحانی در جمع سران کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی: رکود و انحطاط تمدن اسلامی، با تعصبات قومی و از بین رفتن وحدت و تسامح ایجاد شد برجام آرام آرام، توسعه صنعت نفت را رقم می‌زند همه چشم‌انتظار قراردادهای نفتی‌اند به بهانه قرار گرفتن بررسی وضعیت کودکان زباله‌گرد در دستور کار کمیسیون سلامت شورای شهر رونمایی از علاقه مرکل به مدل مذاکراتی برجام میانجی‌گیری بانوی ژرمن میان چشم بادامی‌ها «جولیا لتینینا» روزنامه نگار و منتقد ولادیمیر پوتین از ترس جانش روسیه را ترک کرد تقاضای سقط جنین در استان تهران افزایشی 34 درصدی داشته است نسلی که می‌کشیم میزگردی با حضورسه جامعه شناس درباره ارتباطات بین دانش آموزان آسمان رفاقت در مدارس ابری است مسعود رفیعی طالقانی علم هم در ایران تنهاست متن سخنرانی دکتر شجاع‌پوریان/ رئیس شورای سیاست‌گزاری جشنواره شب های فرهنگی استان خوزستان 16و17شهریور ماه 1396 تعاون هم بلدیم مدیرعامل شرکت بهینه سازی مصرف سوخت ؛ گزارش آماری و دقیق از اوضاع مصرف انرژی کشور را به «همدلی» ارائه داد رییس‌ جمهور در دیدار وزیر خارجه پاکستان عنوان کرد: تهران؛ مصمم به توسعه روابط با اسلام آباد محمد رضا خاتمی مطرح کرد همراهی لاریجانی با اصلاح طلبان در پروژه رفع حصر وقتی داد اقتصاددان نئولیبرال وطنی از بسته حمایت دولت از اشتغال روستایی درآمد آقای غنی‌نژاد، این یک ذره حمایت ضروری را هم برنمی‌تابید؟ عیسی کلانتری هشدار داد: به زودی همه ایران، گاوخونی می‌شود دوازدهمین جشنواره تئاتر خیابانی در مرز غربی ایران هیاهوی خیابان‌های مریوان با طعم تئاتر برگ دیگری از اقدامات سیستم بانکی کشور در دوران پسابرجام: امضای قرارداد فاینانس1میلیارد و 200 میلیون یورویی روایت «همدلی» از این روزهای خانواده آقای شهابی، راننده اتوبوس شرکت واحدکه نامش مدتی است در رسانه‌ها زیاد شنیده می‌شود عملکرد فراکسیون امید مجلس در جلسه‌ حزب اراده ملت بررسی شد فراکسیون امید دقیقا دارد چکار می‌کند؟ ولی الله شجاع‌پوریان آموزش، عنصر غایب در فرهنگ جامعه تکلیف لیست املاک نجومی را روشن کنید سیاست شهری اجتماعی