زمینه‌سازی دیدار کیم و ترامپ

وزیر خارجه جدید آمریکا دیروز برای ادامه زمینه‌چینی دیدار آینده دونالد ترامپ با رهبر کره‌شمالی وارد پیونگ‌یانگ شد‌.
وزیر خارجه آمریکا در دیدار خود از کره‌شمالی، پیونگ‌یانگ را شریکی خوب برای تلاش در جهت دیدار موفقیت‌آمیز سران دو کشور نامید‌. ترامپ نیز هنگام اعلام خروج آمریکا از برجام، توافق با کره‌شمالی را توافقی خوب خوانده بود‌.
یک مقام دولتی کره‌جنوبی گفت انتظار دارد مایک پمپئو که پیشتر مدیر سیا بود، به همراه سه زندانی آمریکایی که ماه‌هاست در کره‌شمالی زندانی هستند، این کشور را ترک کند‌. این مقام تاکید کرد زمان و مکان نشست دونالد ترامپ، رییس‌جمهور آمریکا و کیم جونگ اون،‌ رهبر کره‌شمالی هم احتمالا پس از سفر پمپئو اعلام می‌شود‌.
رییس‌جمهور آمریکا سه‌شنبه گذشته در کاخ سفید گفت: مکان، زمان و تاریخ انتخاب شده است و همه چیز مشخص است و ما مشتاق به دست آوردن یک موفقیت بزرگ هستیم‌. ترامپ در پاسخ به این سوال که آیا پمپئو با زندانیان آمریکایی از کره‌شمالی بازمی‌گردد، با حالتی خجالتی گفت به زودی مشخص می‌شود‌. او افزود: عالی‌ می‌شود اگر این‌طور شود‌.


در همین حال وزیر خارجه آمریکا سه‌شنبه گذشته درباره این سفر در توئیتی نوشت: به دعوت رهبر کره‌شمالی مجددا به جمهوری دموکراتیک خلق کره بازمی‌گردم‌. مایلیم یک نشست موفقیت‌آمیز میان رییس‌جمهور ترامپ و کیم جونگ اون برگزار شود‌.
پمپئو در جمع خبرنگاران همراهش در راه کره‌شمالی گفت: مساله زندانیان شهروندان آمریکایی را مطرح می‌کنم و امید دارم پیونگ‌یانگ اقدام صحیحی انجام دهد‌. ما ۱۷ ماه است خواستار آزادی آنها شده‌ایم‌. باز هم درباره آن صحبت می‌کنیم‌. اگر آنها موافقت کنند، وجهه بسیار خوبی است‌.
مایک پمپئو پیشتر هم در تعطیلات عید پاک، زمانی که ریاست سازمان سیا را در دست داشت، در سفری محرمانه به کره‌شمالی رفته و با کیم جونگ اون دیدار کرده بود‌. او سه‌شنبه گذشته گفت این سفر اجازه می‌دهد تا گفت‌وگوها ادامه یابد و جزییات دستور کار نشست میان ترامپ و کیم مشخص شود‌. پمپئو گفت: قرار نیست مسیری که قبلا رفته‌ایم دوباره طی کنیم‌. تحریم‌ها تا زمانی که ما به اهدافمان نرسیده باشیم، کاهش نمی‌یابد‌.
وزیر خارجه آمریکا همچنین ابراز امیدواری کرد دو کشور یکسری شرایطی را تعیین کنند که به تغییر روابط امنیتی آنها بینجامد‌. او همچنین گفت که دقیقا نمی‌داند قرار است با چه کسانی در کره‌شمالی دیدار کند‌. او گفت: ما آماده‌ایم با هر شخصی که نماینده دولت کره‌شمالی باشد و بتواند پاسخ دهد، دیدار کنیم‌. بنابراین آماده‌ایم‌. دونالد ترامپ در جریان اعلام خروج آمریکا از توافق هسته‌ای با ایران موسوم به برجام، توافق با کره‌شمالی را توافق خوبی در خدمت امنیت نامید که با رضایت همزمان کره جنوبی، چین و ژاپن نیز همراه است‌. وزیر خارجه آمریکا نیز دیروز در پیونگ‌یانگ گفت: آمریکا مصمم است برای رسیدن به صلح در شبه‌جزیره کره با کره‌شمالی همکاری کند‌.
هشدار کره‌شمالی به آمریکا
کره‌شمالی دیروز از ایالات متحده آمریکا خواست تا در آستانه نشست بی‌سابقه رهبران دو کشور، صداقت نشان داده و از بیان عبارات و انجام اقداماتی که جو گفت‌وگوها را هدف می‌گیرد خودداری کند‌.
روزنامه رسمی حزب حاکم کارگران کره‌شمالی موسوم به رودونگ سینمون در سرمقاله‌ای نوشت: آمریکا باید بداند که بهتر است از بیان کلمات و انجام اقداماتی که می‌تواند این فضای نادر مذاکرات را تضعیف کند، خودداری کند‌. همچنین باید تلاش کند تا صداقت و رویکردی واقعی با توجه به شرایط کنونی اتخاذ کند‌.
این روزنامه در ادامه به اظهارات جنگ‌طلبان آمریکایی در حمایت از اعمال حداکثر فشار علیه پیونگ‌یانگ اشاره کرد‌. کره‌شمالی و آمریکا برای برگزاری نشستی در اواخر می یا اوایل ژوئن آماده می‌شوند‌. به نوشته این روزنامه، رییس‌جمهور آمریکا نشست اخیر میان دو کره را ستود و دلیلش این است که تحول مذکور به نفع آمریکا هم هست‌. در سرمقاله مذکور همچنین هشدار داده شد چنانچه آمریکا سیاست خصمانه علیه کره‌شمالی را پیگیری کند امنیت خودش را به خطر انداخته و از واشنگتن خواست تا حس اعتماد پیش از نشست را از بین نبرد‌.
شینزو آبه عادی‌سازی روابط با کره‌شمالی را مشروط کرد
نخست‌وزیر ژاپن دیروز تاکید کرد که کشورش در صورتی خواستار عادی‌سازی روابط با کره‌شمالی است که مساله هسته‌ای و موشکی آن و نیز مساله شهروندان ژاپنی ربوده شده به‌طور جامع حل و فصل شود‌.
شینزو آبه پس از دیدار با نخست‌وزیر چین و رییس‌جمهور کره‌جنوبی در نشست سه‌جانبه توکیو این اظهارات را مطرح کرد‌. نخست‌وزیر چین نیز در همین کنفرانس خبری از ایده گفت‌وگو میان ژاپن و کره‌شمالی استقبال کرد‌. کره‌شمالی به ربودن ۱۳ شهروند ژاپنی در یک دهه گذشته با هدف آموزش آنان برای جاسوسی اذعان کرده است‌. پنج تن از آنان به ژاپن بازگشته‌اند‌.
نقش کلیدی چین در نشست دالیان
کارشناسان می‌گویند نشست اخیر میان رهبران کره‌شمالی و چین با هدف حصول اطمینان از شنیده شدن صدای پکن در دیدار کیم جونگ اون با رییس‌جمهور آمریکا ترتیب داده شده بود‌.
کریستوفر بودین در گزارشی برای آسوشیتدپرس با عنوان «نشست کیم و شی نقش کلیدی چین را به ترامپ نشان می‌دهد» نوشت: رییس‌جمهور چین می‌خواهد منافع استراتژیک کشور خود را در شبه‌جزیره کره حفظ کند به ویژه با در نظر گرفتن اینکه پیونگ‌یانگ را دولتی دوست برای خود می‌بیند که جداکننده‌ای میان چین و نیروهای آمریکا و کره جنوبی است‌. تنها یک روز پس از دیدار رهبر کره‌شمالی با شی جین‌پینگ، مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا به کره‌شمالی رفت تا جزییات نشست دونالد ترامپ، رییس‌جمهور آمریکا و کیم جونگ اون را نهایی کند‌.
در همین حال کیم تمایل خود را در خصوص برخورداری از حمایت چینی‌ها در این مذاکرات و به ویژه درخواست برای رویکرد مرحله به مرحله و همگام برای خلع سلاح هسته‌ای ابراز کرده است که با درخواست ترامپ برای پایان فوری برنامه‌های هسته‌ای پیونگ‌یانگ در تضاد است‌. مشاور ارشد مرکز مطالعات بین‌المللی و استراتژیک واشنگتن‌دی‌سی در امور آسیا اظهار کرد: به نظرم شی می‌خواهد ازمواجه شدن با نتیجه‌ای غافلگیرکننده از نشست کیم و ترامپ جلوگیری کند‌.
شی و کیم، دوشنبه و سه‌شنبه گذشته در بندر دالیان در شمال چین با یکدیگر گفت‌وگو کردند و این دومین دیدار این دو رهبر پس از گذشت تنها یک ماه از سفر اعلام نشده کیم به پکن در اواخر ماه مارس است که نخستین دیدار خارجی کیم جونگ اون از زمان بر عهده گرفتن رهبری کره‌شمالی در شش سال گذشته و نشانی قدرتمند از رابطه پایدار میان این همسایگان کمونیست بود‌.
مایکل مازا، عضو اتاق فکر موسسه امریکن اینترپرایز اظهار کرد نشست دالیان همچنین از این جهت قابل توجه است که قرار بود پیش از بازگشت کیم به چین، شی از پیونگ‌یانگ دیدار کند و این نشان می‌دهد که بالاخره کیم با پذیرش نقش شریک کوچک‌تر در روابطش با چین، پس از دوره طولانی روابط پرتنش با پکن موافقت کرده است‌.
در میانه صحنه‌های آرام گفت‌وگوی این دو رهبر در کنار آب‌های اقیانوس و قدم زدن آنان در باغ، رسانه‌های دولتی به نقل از شی نوشتند چین در پایبندی به خلع سلاح هسته‌ای شبه‌جزیره کره، از کره‌شمالی و آمریکا برای حل مسایل این منطقه از طریق گفت‌وگو و مذاکره حمایت می‌کند‌.
کیم اظهار کرد: کره‌شمالی به خلع سلاح هسته‌ای پایبند می‌ماند و اگر طرف مربوطه از سیاست‌های خصومت‌آمیز و تهدیدهای امنیتی‌اش علیه پیونگ‌یانگ دست بکشد، نیازی به سلاح‌های هسته‌ای ندارد و این اشاره‌ای روشن به آمریکا بود‌.
زمان و مکان دقیق دیدار کیم جونگ اون و دونالد ترامپ هنوز مشخص نشده است‌. مقامات آمریکایی می‌گویند در کنار اینکه روی جزییات این دیدار کار می‌کنند، پمپئو نیز کره‌شمالی را برای آزادی سه شهروند آمریکایی که در این کشور زندانی هستند، تحت فشار خواهد گذاشت؛ زندانیانی که ترامپ به آزادی قریب‌الوقوع آنان اشاره کرده است‌. سفر پمپئو تنها چند روز پس از آن صورت می‌گیرد که کره‌شمالی نارضایتی خود را از واشنگتن به دلیل بیان اظهاراتی مبنی بر پای میز مذاکره آمدن کیم در پی فشارهای آمریکا، ابراز کرده است‌. کاخ سفید اعلام کرد ترامپ در تماسی تلفنی با شی، در خصوص این نشست و تحولات اخیر شبه‌جزیره کره گفت‌وگو کرده است‌. کاخ سفید همچنین اظهار کرد: ترامپ و شی در خصوص اهمیت ادامه اعمال تحریم‌ها علیه کره‌شمالی تا انحلال دائم برنامه‌های هسته‌ای و موشکی این کشور توافق کردند‌.
ترامپ پیش از این تماس تلفنی، در توئیتر خود نوشت: برنامه‌ریزی‌ها در حال انجام و روابط در حال شکل‌گیری هستند‌. امیدواریم توافقی صورت گیرد و با کمک چین، کره جنوبی و ژاپن، آینده‌ای همراه با موفقیتی بزرگ و امنیت برای همه به دست خواهد آمد‌.
گلیسر، مشاور ارشد آسیایی مرکز مطالعات بین‌المللی و استراتژیک واشنگتن‌دی‌سی اظهار کرد: شی می‌خواهد مطمئن شود که در مذاکره کره‌شمالی با واشنگتن منافع کشورش محفوظ می‌ماند که در پایین‌ترین سطح، به معنای برخورداری از یک صندلی دور میز مذاکرات است‌.
این نظرات در سرمقاله دیروز روزنامه گلوبال تایمز که توسط حزب کمونیست حاکم چین منتشر می‌شود، بیان شده‌اند‌. این روزنامه در سرمقاله خود نوشت: چگونگی حل مسایل در شبه‌جزیره کره از جمله مساله هسته‌ای، نمی‌تواند به تنهایی از جانب واشنگتن تعیین شود‌. واشنگتن باید به نظرات و منافع پکن احترام بگذارد زیرا معمولا از چین درخواست کرده در این مساله همکاری کند‌.
کیم همچنین امیدوار است که در متقاعد کردن ترامپ برای انعطاف در خواسته‌هایش برای توقف قابل تایید برنامه‌های هسته‌ای کره‌شمالی، تمایلات چین را نیز در نظر بگیرد‌. مایکل مازا می‌گوید شی با دو بار میزبانی از کیم پیش از این نشست، دست‌کم به‌طور نمادین از تقدم چین در شبه‌جزیره کره دفاع می‌کند‌.
چین در جنگ کره طی سال‌های 1950 تا 1953 سربازانی را برای جنگ به نفع کره‌شمالی به این کشور فرستاد و تا سال‌ها پس از آن، روابط میان این دو کشور به نزدیکی لب و دندان بود اما پس از روی کار آمدن کیم و تعهدش به دنبال کردن برنامه موشک‌های بالستیک و تسلیحات هسته‌ای، این روابط رو به وخامت گذاشت‌. حدود 90 درصد تجارت خارجی کره‌شمالی با چین است اما در سال‌های اخیر پکن تحریم‌های آمریکا علیه اقتصاد کره‌شمالی را رعایت کرده است‌. این فشارها پس از آزمایش هسته‌ای کره‌شمالی در ماه سپتامبر که به طرز چشمگیری قدرتمندتر از آزمایش‌های پیشین این کشور بود، تا حد قابل توجهی افزایش یافت‌.
استیو تسانگ، مدیر موسسه چین در مدرسه مطالعات شرقی و آفریقایی لندن گفت: پیام مهم از نظر شی این است که چین بازیگری کلیدی برای حل مساله شبه‌جزیره کره است و نشست دالیان برای تایید دوباره این پیام به ویژه برای دونالد ترامپ صورت گرفته است‌. تسانگ افزود: در همین حال احتمالا کیم به این منظور در نشست دالیان حاضر شده که نشان دهد چین متحد کره‌شمالی باقی می‌ماند بنابراین برای حمایت از کیم در این مساله که ترامپ برای دستیابی به توافق باید بها را بسیار بالاتر ببرد، حاضر خواهد بود‌.